Jordan Rudess to klawiszowiec Dream Theater, ale też ewangelista nowych sposobów grania na klawiaturze. W tym materiale pokazuje, że Osmose nie jest „jeszcze jednym keyboardem”, tylko instrumentem, na którym palec naprawdę kształtuje dźwięk — jak u skrzypka czy wokalisty. Jego główna myśl? Przestań traktować klawisz jak przełącznik on/off. Zacznij myśleć o ciągłym geście: nacisku, lekkiego kołysania w bok i płynnych przejść między nutami. Ćwicz powoli, oddychaj i słuchaj, co robi pojedynczy palec — muzykalność pojawi się szybciej niż myślisz.
Trik 1: Legato z Press Glide — półton „ślizgiem”, nie kółkiem
Sedno: glide uruchamia się tylko wtedy, gdy drugi dźwięk wchodzi legato. Jeśli oderwiesz palec choć na ułamek sekundy, syntezator potraktuje to jako nowe uderzenie i bend zniknie.
Ustawienia na start
Press Glide: 1/2 tonu (klasyka do ćwiczeń półtonowych).
Ruch w bok (vibrato): OFF lub maks. 1/4 tonu, aby nie „rozjeżdżać” wysokości.
Release raczej krótki — dłuższy ogon utrudnia kontrolę początku glidu.
Jak zagrać wzór (mikro-technika palca)
Zagraj C.
Nie odrywając palca z C, dociśnij D♭, jednocześnie powoli luzując nacisk na C.
Myśl o tym jak o huśtawce: im wolniej schodzi „stary” palec i wchodzi „nowy”, tym dłuższy i bardziej śpiewny slide.
Powtórz w odwrotną stronę (D♭→C) i porównaj długość oraz płynność glidu.
Plan ćwiczenia (5 minut dziennie)
Chromatyka w górę i w dół: C–D♭, D♭–D, D–E♭… każdy krok x4 legato, potem x4 odłączone (dla kontrastu bez bendu).
Metronom 60 BPM: glid mieści się w całej ćwiartce; zwiększaj stopniowo do 80–100, skracając czas bendu.
W dwudźwiękach: lewa ręka trzyma G, prawa robi A♭→A (ciągle legato).
Zamiana palców: jeśli brakuje zasięgu, podmień palec na trzymanej nucie (np. 2→1), nie przerywając legata.
Najczęstsze błędy i poprawki
„Pływa wysokość” → prawdopodobnie poruszyłeś klawisz w bok. Wyłącz vibrato boczne i celuj w czysty ruch góra–dół.
Podwójny atak (słychać klik/akcent) → za wcześnie puściłeś pierwszy klawisz. Wydłuż nakładkę palców o ułamek sekundy.
Nierówna głośność → ustaw równe velocity. Zacznij od cichego wejścia drugiej nuty i dopiero po glidzie dodaj docisk (pressure).
Muzyczne zastosowanie
Ozdobniki przed beatem (krótki szybki slide),
Liryczne łączenie półtonów w balladzie/ambient,
„Gitarowe” podciągi w bluesie (np. E♭→E pod trzymanym G).
Check: nagraj jedną frazę i sprawdź krzywą wysokości — powinna być ciągła, bez „schodka” w miejscu zmiany palców.
Czas w wideo: 9:49–11:45
Trik 2: „Jazzowe” legato — ozdobnik pod beat bez odrywania ręki
Sedno: robisz krótki wjazd legato (2–3 nuty „przed”) i lądujesz w punkt na beacie. Press Glide łączy nuty w płynny bend, więc brzmi to jak szybki ruch kółkiem pitch-bendu — tyle że samymi palcami.
Ustawienia na start
Press Glide: 1/2 tonu (klasyk do zbliżeń półtonowych).
Ruch w bok (vibrato): OFF albo 1/4 tonu (żeby nie „rozsypać” intonacji).
Release raczej krótki — łatwiej wyczuć moment lądowania.
Metronom: 70–90 BPM na początek.
Jak to zagrać (krok po kroku)
Wybierz nutę docelową (ta ma wylądować na beat — np. na „1”).
Dodaj 2–3 przednutki legato tuż przed beatiem (np. półton/dwa półtony w stronę celu).
Nie odrywaj palców między przednutkami — Press Glide musi „ciągnąć” wysokość.
Ląduj precyzyjnie na nucie docelowej dokładnie na beat i dopiero tam stabilizuj nacisk.
W drugiej części wzoru zrób mały skok (np. tercja/kwarta) i wróć legato, żeby znów usłyszeć śliski powrót.
Liczenie i timing (pro tip): myśl „i-e-a | 1”: przednutki padają na „i-e-a”, nuta docelowa idealnie na „1”.
Utrzymuj stałą prędkość glidu między przednutkami; nierówne tempo da „jodłujące” załamania.
Plan ćwiczeń (5–7 minut): dwie wersje: 2 przednutki → cel oraz 3 przednutki → cel (x4 w górę, x4 w dół skali).
Kierunki: podejście od dołu i od góry (zamień kolejność interwałów).
Artykulacja kontrastowa: seria całkiem detached (dla kontroli beatu) → seria super-legato (dla płynności).
Z lewą ręką: lewa trzyma długie dźwięki (rytm kotwica), prawa robi wjazdy legato.
Mikro-technika palca: minimalnie nakładaj palce przy każdej zmianie (see-saw): pierwszy schodzi, gdy drugi już wchodzi.
Velocity przednutek spokojne, akcent na nucie docelowej — to ona ma „powiedzieć” zdanie.
Jeśli brakuje zasięgu, podmień palec na trzymanej nucie bez przerywania legata.
Najczęstsze błędy i szybkie poprawki
Brak bendu → przednutki nie były legato; zwiększ minimalną „nakładkę” palców.
Rozstrajanie → niechcący poruszasz klawisz w bok; wyłącz vibrato boczne na czas nauki.
Spóźniona nuta docelowa → skróć przednutki; cel musi spaść w punkt (na „1”).
Zbyt głośne przednutki → zmniejsz velocity; wjazd ma być „smarem”, nie główną treścią.
Muzyczne zastosowania
Jazz/neo-soul/R&B: krótkie wjazdy do nut akordowych.
Lead synth: szybkie, „wokalne” podciągi bez pitch-wheel’a.
Blues/funk: półtonowy slide do tercji wielkiej/małej.
Pop/ambient: miękkie wejścia przed refrenem, które „kleją” frazę.
Check: nagraj jedną frazę — linia wysokości powinna być gładka, a szczyt akcentu dokładnie na nucie docelowej.
Czas w wideo: 11:51–13:20
Trik 3: Niezależność palców — trzymaj akord, pod spodem graj legato
Sedno: jedna część dłoni trzyma akord jak skała, druga płynie legato pod spodem. To ćwiczenie uczy, by każdy palec „miał własny mózg” — bez przypadkowego podbijania czy puszczania nut w chwycie.
Ustawienia na start
Press Glide: 1/2 tonu (żeby legato faktycznie „ciągnęło” wysokość).
Ruch w bok (vibrato): OFF — tu chcemy czyste połączenia, nie kołysanie dźwięku.
Aftertouch: delikatny (opcjonalnie), tylko po to, by „ożywić” długie nuty bez zmiany wysokości.
Metronom: 60–72 BPM — wolne tempo ułatwia stałą nakładkę palców (see-saw).
Jak to zagrać (krok po kroku)
Złap akord A-moll w prawej: np. 5-3-1 (A-C-E). Nie puszczaj górnych dźwięków.
Lewą (lub dolnym głosem prawej) zagraj krótki motyw legato pod akordem (np. A–B–C–B–A).
W następnym takcie zamroź D-moll u góry i powtórz legato w dole (A→…→A).
Na koniec zostaw G na górze i zagraj tercje legato pod spodem (np. E–C, F–D itd.) — bez odrywania.
Słuchaj dwóch rzeczy: czy góra jest stabilna (zero „pompowania” głośności) i czy dół jest jedwabisty (zero dziur między nutami).
Mikro-technika palca (żeby nic nie „drgnęło”)
Palce trzymające akord zablokuj lekko w stawie i „odpoczywaj” na klawiszu — to zmniejsza mimowolne ruchy.
Dolny głos graj minimalnym ruchem z palców (nie z nadgarstka), tak by nie przenosić siły na nuty trzymane.
Gdy brakuje zasięgu, rób podmianę palca na trzymanej nucie (np. 1→2 lub 2→1) bez przerwy w dźwięku.
Press Glide: zachowuj nakładkę palców w dole (stary schodzi, nowy wchodzi) — wtedy slide jest gładki.
Plan ćwiczeń (6–8 minut)
2 min: A-moll — góra trzyma, dół gra legato w ćwierćnutach, potem w ósemkach.
2 min: D-moll — powtórz schemat; sprawdź, czy akord „nie oddycha” głośniej przy ruchu dołu.
2 min: tercje pod stałym G — najpierw wolno, później w równych ósemkach.
Bonus 1 min: włącz lekki aftertouch na górze (po jednej nucie naraz), by długie nuty żyły, ale nie pływały z wysokością.
Najczęstsze błędy i szybkie poprawki
Góra „pompuje” głośność → za dużo ruchu z nadgarstka; „zawieś” dłoń nisko i pracuj tylko palcami.
Dół nie jest legato → za krótka nakładka palców; zwolnij i wydłuż ułamek sekundy między nutami.
Słychać „ćwierkanie” pitchu → przypadkowe vibrato boczne; upewnij się, że ruch jest tylko góra–dół.
Tercje się „łamią” → zrób podmianę palców na trzymanej nucie, zamiast rozciągać rękę i zrywać legato.
Warianty i zastosowania
Voice-leading w balladzie: akord w prawej nieruchomo, lewa „opowiada” linią legato.
Aranż DJ/neo-soul: długie pady na górze + ruchome dolne tercje z Press Glide.
Ćwiczenie klasyczne: to samo na akordach B° i G — zmienia się układ palców, a technika zostaje.
Check: nagraj i zerknij na krzywą wysokości: góra powinna być prosta (bez falowania), dół — ciągły (bez „schodków”). Jeśli górne nuty żyją dynamiką, to aftertouch po jednej nucie, nigdy wszystkimi naraz.
Czas w wideo: 13:26–16:09
Trik 4: Vibrato palcem — poczuj boczny ruch, zanim go „upilnujesz” (rozszerzenie)
Sedno: uczysz się kołysać wysokością ruchem lewo–prawo tego samego klawisza. Dla treningu ustaw większą głębokość, żeby ciało „załapało” gest, a potem wróć do subtelności.
Ustawienia na start
Ruch w bok (vibrato): 1/2 tonu (tylko na etapie nauki, żeby usłyszeć i poczuć).
Press Glide: może być ON, ale w tym ćwiczeniu go nie używamy — nie zmieniamy nut.
Aftertouch: OFF (by nie mieszać dynamiką).
Jak to zagrać
Lewą ręką trzymaj długie, równe dźwięki (kotwica).
Prawą wybieraj długie nuty i na każdej rób spójne vibrato: mała amplituda, stały rytm.
Ćwicz bardzo wolno: 4–8 „kołysek” na jedną nutę, nie zmieniając głośności.
Mikro-technika
Ruch wychodzi z opuszka i pierwszego stawu palca, nie z nadgarstka.
Na czarnych klawiszach ustaw palec 2 blisko 3 — daje „oporę”.
Unikaj pionowego docisku podczas wibrata — tylko poziom.
Plan ćwiczeń (5–6 min)
2 min — pojedyncze nuty prawą (na białych i czarnych klawiszach).
2 min — proste dwudźwięki: vibrato na górze, dół nieruchomy.
1–2 min — progresje akordów: wybieraj jedną nutę na vibrato w każdym chwycie.
Najczęstsze błędy → poprawki
Za szeroko / „pijane” vibrato → po minucie rozgrzewki zmniejsz głębokość do 1/4 tonu.
Zjazdy głośności → nie dopychaj klawisza; ćwicz przy stałym ciśnieniu.
Wstrząsy nadgarstka → oprzyj nadgarstek nisko, kontroluj tylko palec.
Zastosowania: naturalne „ożywienie” długich nut w padach/leadach, subtelny śpiew zamiast „prostej kreski”.
Czas w wideo: 16:14–19:02
Trik 5: Lustro — vibrato tylko w lewej, prawa spokojna (rozszerzenie)
Sedno: zamieniasz role — lewa gra vibrato na długich wartościach, prawa pozostaje absolutnie stabilna.
Ustawienia na start
Vibrato (L): 1/4–1/2 tonu (zaczynaj od 1/2, zjedź do 1/4).
Press Glide: OFF (fokus na bocznym ruchu).
Metronom: 60–70 BPM.
Jak to zagrać
Prawą zagraj i trzymaj stały dźwięk/akord.
Lewa robi równe vibrato na każdej dłuższej nucie (4–6 kołysek).
Zmieniaj palce w lewej (5→4→3) — każdy ma zrobić to samo vibrato.
Mikro-technika
Kotwica kciuka lewej na krawędzi klawiatury ułatwia stabilizację dłoni.
Palec 3 zwykle najpewniejszy; ćwicz też 4 i 5, żeby zniwelować różnice.
Plan (4–5 min)
2 min — pojedyncze nuty (na białych/czarnych).
2–3 min — lewa vibrato na basie, prawa arpeggia bez ruchu bocznego.
Błędy → poprawki
Prawa „pływa” → przenosisz ruch z lewej. Oprzyj ciężar na prawej, minimalizuj gest w lewej.
Vibrato rośnie w czasie → licz w głowie równe „ta-ta-ta-ta”.
Zastosowania: bas „śpiewa”, góra stabilna — ambient i ballady.
Czas w wideo: 19:08–20:14
Trik 6: „Hanon” na Osmose — naprzemiennie vibrato i ruch frazy (rozszerzenie)
Sedno: raz lewa vibrato / prawa gra, potem prawa vibrato / lewa gra — perfekcyjna koordynacja.
Ustawienia
Vibrato: 1/4 tonu (muzyczne, nie efektowe).
Press Glide: OFF (fokus na rozdzieleniu ról).
Jak to zagrać
Fraza 1: lewa trzyma dłuższe nuty i robi vibrato, prawa gra płynnie i bez bocznych ruchów.
Fraza 2: zamiana ról.
Dobieraj palce do vibrata tak, by naturalnie „sprężynowały” (często 3).
Plan (6 min)
3 min — wzór A (L vibrato / P gra).
3 min — wzór B (P vibrato / L gra). Po każdej minucie reset dłoni ~20 s.
Błędy → poprawki
Zbyt szerokie vibrato → skróć gest; myśl „kołyszę, nie ciągnę”.
Nierówne frazy → metronom; dopiero na końcu szesnastki.
Zastosowania: spokój w jednej ręce i ekspresja w drugiej — duet linia/akompaniament.
Czas w wideo: 20:20–21:51
Trik 7: Aftertouch w akordzie — podświetlaj pojedyncze nuty (rozszerzenie)
Sedno: grasz akord i bez ponownego ataku dociśnięciem wydobywasz pojedyncze składniki.
Ustawienia
Vibrato boczne: OFF na start, potem 1/4 tonu (dla kontroli).
Krzywa aftertouch: liniowa lub lekko łagodna.
Jak to zagrać
Zagraj C–E–G i trzymaj wszystkie dźwięki równo.
Dociskaj kolejno: C → E → G (bez ruchu w bok, bez „klików”).
Zmieniaj kolejność, tempo i dynamikę akcentu.
Mikro-technika
Myśl o „drugiej sprężynie” pod klawiszem — wchodź w nią powoli.
Dociśnięcie jednego palca nie może poruszyć pozostałych.
Plan (5–7 min)
2 min — trójdźwięki dur/moll.
2 min — odwrócenia (1. i 2.).
1–3 min — dodaj 1/4-tonowe vibrato: dociśnij bez kołysania; kołysz dopiero, gdy trzymasz wysokość.
Błędy → poprawki
Re-atak → nie odrywaj palca; dociśnij z tej samej pozycji.
„Rozjechany” strój → niechcący poruszasz w bok; skup się na pionie.
Wszystko naraz głośniej → dociskasz całą dłonią; izoluj jeden palec.
Zastosowania: „ożywianie” akordów bez automatyki — jak w smyczkach/dętych.
Czas w wideo: 23:31–26:53
Trik 8: Aftertouch w gęstym chwycie (5 dźwięków) — trening palca 4 (rozszerzenie)
Sedno: trzymasz gęsty akord (np. C–E–G–A–B) i po kolei budujesz akcent dociskiem na jednej nucie.
Ustawienia
Vibrato: OFF.
Aftertouch: czułość umiarkowana (żeby 4. palec nie musiał „bić”).
Jak to zagrać
Zagraj i zamroź chwyt.
Podświetl: E → G → B → A (jeden po drugim).
Powtórz, zaczynając od A — palec 4 dostaje swoje 5 minut.
Mikro-technika
Ułóż dłoń nieco bardziej kolisto, by 4. palec miał krótszą dźwignię.
Minimalny ruch nadgarstka; praca z PIP (środkowy staw palca).
Plan (5 min)
3 min — akord Cmaj9 (jak wyżej).
2 min — inny układ (np. Dm9): celem jest równy docisk na palcu 4.
Błędy → poprawki
„Wspólne” głośnienie → napinasz całą dłoń; rozluźnij pozostałe palce świadomie.
Szum intonacji → pilnuj pionu.
Zastosowania: voicingi z „oddechem” w jednej nucie, jazz/film/ambient.
Czas w wideo: 26:59–28:20
Trik 9: Całotonowe bloki + sekwencyjny aftertouch (rozszerzenie)
Sedno: trzymasz akord w skali całotonowej i sekwencyjnie podkreślasz każdy składnik w górę i w dół.
Ustawienia
Vibrato: OFF.
Aftertouch: średnia czułość.
Metronom: 60 BPM (akcent co ćwiartkę).
Jak to zagrać
Ułóż „gruby” chwyt całotonowy (np. C–D–E–F♯–G♯).
Po zagraniu akordu dociśnij: C → D → E → F♯ → G♯, a potem z powrotem.
Przenieś schemat o cały ton i powtórz w nowym układzie.
Mikro-technika
Wyobraź sobie lampki zapalające się kolejno na danym palcu.
Każdy docisk ma mieć taki sam szczyt głośności.
Plan (6 min)
3 min — dwa układy całotonowe.
3 min — to samo, ale w ósemkach (szybsze przejście akcentu).
Błędy → poprawki
Nierówne akcenty → licz „raz-dwa-trzy-cztery-pięć”.
Napięcie dłoni → mikro-pauza (1 oddech) po każdej serii.
Zastosowania: brzmienie „inne” niż tercjowa harmonia — modern/jazz, soundtracki.
Czas w wideo: 28:27–30:17
Trik 10: Seksty jedną ręką + vibrato w lewej (rozszerzenie)
Sedno: prawa gra seksty legato z Press Glide, lewa trzyma długie nuty i dodaje delikatne vibrato.
Ustawienia
Press Glide: 1/2 tonu (warunek „ślizgu”).
Vibrato (L): 1/4 tonu.
Release: krótki–średni (czytelne wejścia).
Jak to zagrać
Prawą ułóż seksty (np. C–A, D–B, E–C…).
Graj legato, czasem podmieniaj palec na trzymanej nucie (np. 1–3 → 1–4 → 1–3).
Lewa trzyma długie whole-tony i robi subtelne vibrato.
Mikro-technika
See-saw między palcami seksty: stary schodzi, nowy wchodzi — zero przerw.
Podmiany wykonuj na klawiszu, nie w powietrzu.
Plan (7–8 min)
4 min — seksty w górę/dół od C (bardzo wolno).
3–4 min — dodaj lewą z vibrato (utrzymaj stabilny rytm).
Błędy → poprawki
„Łamanie” legata → za późna podmiana palców; zwolnij i zwiększ nakładkę.
Lewe vibrato zbyt szerokie → wróć do 1/4 tonu.
Zastosowania: słodkie, „hawajskie” łączenia w leadach i duetach.
Czas w wideo: 31:02–34:54
Trik 11: Od góry klawisza do aftertouch — pełne spektrum dynamiki (rozszerzenie)
Sedno: na Osmose dynamika startuje już na górze. Uczysz się: nacisk → lekkie vibrato → wolne zwolnienie → aftertouch.
Ustawienia
Press Glide: OFF (liczy się pion i subtelne boczne).
Vibrato: 1/4 tonu (tylko „posmak”).
Aftertouch: czułość średnia.
Jak to zagrać — dla każdego palca (1→5)
Powolny nacisk od top do bottom (płynne crescendo).
2–3 kołyski w bok (mini-vibrato).
Powolne zwolnienie (decrescendo).
Wejście w aftertouch i krótkie podtrzymanie.
Mikro-technika
Oddychaj i licz „cztery fazy”.
Utrzymuj oś palca — zero dryfu w bok przy crescendo/decrescendo.
Plan (6–8 min)
5 palców po 30–40 s, następnie seria szybsza „po kolei”.
Powtórz w 2–3 pozycjach ręki.
Błędy → poprawki
Skoki głośności → zbyt szybki start; wydłuż pierwsze 0,5 s.
Zanik aftertouch → zwiększ czułość lub „szukaj” drugiego progu dłużej.
Zastosowania: „oddech” na długich nutach, realistyczne frazowanie bez automatów.
Czas w wideo: 35:00–38:14
Trik 12: Press Glide jako przednutki — płynne „wciąganie” do celu (rozszerzenie)
Sedno: 2–3 przednutki legato prowadzą do nuty docelowej dokładnie na beat. Brzmi jak elegancki bend-ornament.
Ustawienia
Press Glide: 1/2 tonu.
Vibrato: OFF / 1/4 tonu (po opanowaniu).
Metronom: 70–90 BPM.
Jak to zagrać
Cel na beat (np. „1”).
Dwie lub trzy nuty tuż przed celem (półton/cały w stronę celu), legato bez przerwy.
Lądowanie w punkt; dopiero potem ewentualne vibrato/aftertouch.
Wariant: trzymasz górę, a dolną podciągasz (np. E♭→E pod G).
Mikro-technika
Nakładka palców minimalna, ale zawsze obecna (see-saw).
Velocity przednutek mniejsze; akcent na celu.
Plan (6–7 min)
3 min — 2 przednutki → cel (od dołu i od góry).
2 min — 3 przednutki → cel.
1–2 min — wariant z trzymaną górą i podciągiem do tercji.
Błędy → poprawki
Brak bendu → była przerwa; zwiększ nakładkę palców.
Spóźniony cel → skróć przednutki o 1 podział.
Rozstrajanie → wyłącz vibrato do czasu opanowania timingu.
Zastosowania: Neo-soul, R&B, bluesowe podciągi, miękkie wejścia do refrenu.
Czas w wideo: 38:25–42:11
BONUS — „See-saw”: kontrola prędkości glidu (rozszerzenie)
Sedno: huśtawka między palcem, który schodzi, a tym, który wchodzi. Prędkość obu decyduje, czy bend będzie długi i śpiewny, czy krótki i akcentowy.
Ustawienia
Press Glide: 1/2 tonu.
Vibrato: OFF (żeby nie mylić obrazu).
Metronom: 60–80 BPM.
Jak to zagrać
Zagraj A♭→A: raz wolno–wolno (długi slide), raz szybko–szybko (krótki akcent).
Potem wolno–szybko i szybko–wolno — usłysz różne „krzywe” glidu.
Nagraj i porównaj kształty — dąż do kontrolowanej powtarzalności.
Podsumowanie
Jordan Rudess przypomina, że na Osmose klawisz przestaje być przełącznikiem — staje się ciągłym gestem. Trzy osie pracy palca (pion: pressure/aftertouch, poziom: vibrato, oraz Press Glide między nutami) zmieniają sposób myślenia: zamiast „użyć kontrolera”, kształtujesz dźwięk jednym palcem jak skrzypek czy wokalista. Dwanaście trików to praktyczna mapa: od czystego legato-glide i „jazzowych” wjazdów, przez niezależność palców (akord trzyma, linia płynie), kontrolę wibrata w obu rękach, po aftertouch, który punktowo „podświetla” nuty w chwycie. Dochodzą seksty z podmianą palców, pełne spektrum dynamiki „od góry klawisza” oraz przednutki legato, gdzie kluczowy jest timing see-saw — jak szybko schodzi stary palec i wchodzi nowy.
Jeśli masz wdrożyć tylko jedną rzecz: graj wolniej i słuchaj jednej nuty. A jeśli chcesz plan na codzienną „higienę palca” (10–12 min):
2 min Press Glide legato vs całkiem odłączone,
2 min przednutki (2 i 3) w stronę celu na beat,
2 min akord trzyma / dół legato,
2 min vibrato: raz prawa, raz lewa (1/4 tonu),
2–4 min aftertouch w akordach (po jednej nucie), na koniec seksty bardzo wolno.
Bazowe ustawienia do ćwiczeń: Press Glide 1/2 tonu, vibrato 1/4 tonu, aftertouch — średnia czułość. Nagraj krótkie fragmenty i patrz na krzywą wysokości — ma być ciągła i powtarzalna. Oddech, cierpliwość, minimalne ruchy. Reszta przychodzi sama.
Powodzenia!
